Diabli nadali, czyli zdobycie Wielkiej Czantorii w Beskidzie Śląskim

 W czarciej siedzibie,

czyli Wielka Czantoria w lipcu

Kiedy jest ładna pogoda, a akurat jesteś w górach i to wcale nie przypadkowo lecz celowo, bo na urlopie, to żal byłoby siedzieć na kwaterze, albo w nagrzanym mieście. Nawet jeśli to całkiem urokliwe miasto, w dodatku o statusie miejscowości wypoczynkowej i nazywające się Wisła.
Tak też i my, obie z Tuśką, nie zamierzałyśmy siedzieć i odpoczywać, lecz spacerować ile sił w nogach. Po kilku dniach pieszych wędrówek, przyszedł czas na ostatni przedreptany szlak. Dla Marty pierwszy raz, dla mnie chyba już czwarty. Częściowo pamiętałam go z moich studenckich wypadów jako opiekuna kolonijnego, ale po tylu latach, szlaki "objawiły" mi się na nowo.

Ruszamy z Wisły Uzdrowiska

Naszym celem była Wielka Czantoria przez schronisko turystyczne na Soszowie Wielkim.
Zaczęłyśmy naszą wędrówkę szlakiem zielonym, zaczynającym się niedaleko naszej kwatery. Przez pierwszy kawałek szłyśmy po betonowych dziurawkach, które utwardzają drogę okolicznym mieszkańcom. Nie uszłyśmy daleko, jak zostałyśmy "zaczepione" przez Gospodarza Posesji, czyli małego, uroczego szczeniaka kundelka, który z miejsca nas pokochał (i my jego rzecz jasna) i za nic nie chciał odejść. Po niezliczonych głaskach, musiał interweniować prawdziwy Gospodarz :)

Gospodarz Posesji ;)

Szło nam się dobrze, humory dopisywały, droga częściowo przez las, częściowo przez zabudowania. I jak to w górach bywa, trochę pod górkę i trochę po prostym. Wybrałyśmy szlak zielony tylko dlatego, że nie chciałyśmy powielać już przedreptanych szlaków. Poza tym nie zależało nam na pośpiesznym przebiegnięciu drogi. To miała być nasza ostatnia górska wyrypka, następnego dnia wracałyśmy już do Warszawy.

Wisła w dole, a my ku górze ;)

Po wielu zadyszkach, śmiechotkach i przerwach na focenie choćby najmniejszego kwiatka, co by uspokoić oddech, wdrapałyśmy się pod schronisko na Soszowie Wielkim. I z miejsca zarządziłyśmy postój na buchty, inaczej parowańce czy pampuchy. Czyli wielkie kluchy gotowane na parze. Z konfiturą smakują wybornie. Do tego oczywiście herbatka z cytrynką i sokiem malinowym. No nie mogło być inaczej :)

Zabudowa schroniskowa i wyciąg dla amatorów zimowych szaleństw

W takich dużych kubaskach to nawet Lipton dobrze smakuje, zwłaszcza jak jest do tego cytryna i sok malinowy

Kluchy dodały energii i wyzwoliły pozytywne endorfinki

Schronisko na Soszowie, to jedno z najstarszych schronisk w Beskidzie Śląskim. Powstało w 1932 r. jako schronisko prywatne, przewidziane na 40 miejsc noclegowych. Po II wojnie światowej i kilku remontach, jest bazą noclegową dla 30 osób rozmieszczonych w pokojach 2-4 osobowych. Jest położone na granicy Polski z Czechami, na grani łączącej pasmo Stożka i Czantorii. Tuż obok niego, znajdują się wyciągi narciarskie dla amatorów jazdy na boazerii.

Schronisko "Soszów" w 2021 r. miało 89 lat

 

My jednak nie zamierzałyśmy nocować w schronisku, ani podziwiać tras narciarskich w środku lata. Posilone, wypoczęte, zebrałyśmy się z Tuśką do drogi w kierunku kolejnego celu - kofoli na szczycie Wielkiej Czantorii. Choć po prawdzie, nie wiedziałyśmy czy ją tam dostaniemy. Ale nie ma to jak nadzieja, która niesie po szlaku.

Szlakowskaz przy schronisku

Od schroniska na Soszowie, droga szeroka wiedzie czerwonym szlakiem do samego wierzchołka Wielkiej Czantorii. Oczywiście nie jest tak, że idzie się po równym. Nazwa Wielka Czantoria nie wzięła się znikąd. Wysokość musi zostać nabrana. W ciepły, letni dzień, jest to przyjemna wspinaczka.

Fragment szlaku na Wielką Czantorię

Teren nieznacznie pnie się w górę

Po drodze otwierają się jakieś małe okienka widokowe, np. w stronę Masywu Baraniej Góry

Przełęcz Beskidek to mniej więcej połowa trasy pomiędzy Soszowem Wielkim a Wielką Czantorią

I kiedy tak sobie wędrowałyśmy, ni z gruszki, ni z pietruszki, łupnęło mi w kręgosłupie... Oj... Zabolało, jak to się mówi, świeczki stanęły mi w oczach. Przez chwilę nie mogłam złapać oddechu, a kiedy już uspokoiłam się, okazało się, że każdy krok to ból jakby krąg uderzał o krąg. Jedynym w miarę bezbolesnym wyjściem, było posuwanie się do przodu, przygarbionym, co czyniło widok, jakby mój plecak był za ciężki na podejściu. Musiałam mieć minę nietęgą, skoro grupa mężczyzn, nadchodząca od strony Czantorii zaniepokoiła się o mój stan zdrowia, sądząc, że może wysiadły mi kolana i mam za ciężki plecak. Po chwili rozmowy, podziękowałam za troskę i obie ruszyłyśmy dalej. Gorąco wierzyłam, że ból skoro sam wszedł to i sam wyjdzie. Do końca dnia jednak, robiłam dobrą minę do złej gry. No, diabli nadali...

Beskid Śląski może nie jest wysoki, ale malowniczości i uroku nie można mu ująć

Baaarrrdzo powoli... bo boli ;) Foto: Marta

 

Wreszcie, posuwając się wolno, zamajaczyła przed nami wieża widokowa. Znak to był nieomylny, że Wielka Czantoria (995 m n.p.m.) właśnie została przez nas zdobyta. Na górze, oprócz wieży znajdował się bar, w którym kofoli było i do wyboru i do koloru. Ale jakoś tak zawsze mi wychodzi, że z tych smakowych napojów, to klasyczny zawsze zwycięży. I tak też było i tym razem. Na pocieszenie wpadły też lentylky.

Prawie na wierzchołku, widać już wieżę widokową

A na Czantorii barki z zimną kofolą... Tak to można wędrować! Foto: Marta

Przez Wielką Czantorię przebiega granica naszego państwa

Wielka Czantoria po raz czwarty...

 

Nie byłabym sobą, gdybym nie wlazła na wieżę (wstęp płatny dodatkowo). Ostrożnie, krok za krokiem, wchodziłam na górę przygarbiona jak zasuszona staruszeczka. Widok z wieży był przedni. A co można zobaczyć z Wielkiej Czantorii? Bardzo rozległy widok na Beskid Śląski, Morawy i nawet Górny Śląsk. A także rozsiane wokół miasta i wsie. Tu muszę dodać, że duże brawa należą się Tuśce, która od dzieciństwa ma lęk przed prześwitującymi schodami i lęk wysokości, a jednak tu go przezwyciężyła i na chwilę wdrapała się na górę.

Bufet - w gorący dzień to jedyny właściwy kierunek ;)

Tuśka pod wieżą na Wielkiej Czantorii

Dzięki wieży widokowej można rozkoszować się piękną panoramą wokół góry

Lęk pokonany - duma! :)

Nie, wcale nie boli mnie kręgosłup... jak stoję nieruchomo, to nawet uśmiechnąć się mogę ;)

Na ostatnim piętrze wieży widokowej

Widok z wieży na Ustroń

Widok z wieży w kierunku Wisły

Beskid Śląski - widok na Soszów Wielki i daleko na horyzoncie Małą Fatrę 

Tego dnia widoczność była dość słaba, ale pomimo tego wzrok błądził po łagodnych liniach Beskidu Śląskiego i dalej Żywieckiego

A w dole pozostała Wisła

Ustroń z Wielkiej Czantorii

Nieco zamglony od ciepłego powietrza Beskid Śląski

Wisła w lekkim przybliżeniu

W stronę Soszowa Wielkiego

Widok w kierunku Beskidu Żywieckiego na Pilsko, Romankę i Rysiankę

Widoczność niezbyt dobra, ale i tak radocha z bycia w górach

W kierunku Beskidu Małego...

Dobra mina do złej gry...

Sam szczyt Wielkiej Czantorii jest zalesiony, Zresztą po obu stronach, zarówno polskiej, jak i czeskiej, znajdują się na jej zboczach leśne rezerwaty przyrody. Pierwotnie nazwa "Czartoryja" oznaczała miejsce poryte przez czarty. I coś w tym jest, skoro na jej zboczach łupnęło mi w kręgosłupie. Czarty nadal mają tam swoją siedzibę.

Rezerwat przyrody to cały teren Wielkiej Czantorii

I kolejna legenda góry, bardzo podobna do tej o rycerzach śpiących pod Giewontem...

Tuż poniżej wierzchołka znajduje się polana Stokłosica, na której ulokowana jest górna stacja wyciągu krzesełkowego z Ustronia, wybudowana w 1967 r. Dodatkowo znajduje się tu także tor saneczkowy, co czyni Wielką Czantorię celem licznych wycieczek rodzinnych z miasta.

Maszt przekaźnikowy na Wielkiej Czantorii

Spuścić Ją tylko na chwilę z oka i już podrywa Ją jakiś husarz....

Polana Stokłosica i górna stacja wyciągu 

Górki Beskidu Śląskiego widziane z Polany Stokłosica pod Wielką Czantorią

Dobra Tuśka, wejść było łatwo, ale jak ja zlezę...

 

Muszę to wspomnieć o bardzo smutnej rzeczy, jaką zastałyśmy na polanie. I nie, nie mam tu na myśli śmieci pozostawionych po turystach. Rzecz jest o Sokolarni, która nazywa się ośrodkiem rehabilitacji ptaków drapieżnych. Gdybym wiedziała wcześniej o tej "atrakcji", nie kupiłabym biletu wstępu. Na niewielkiej przestrzeni zgromadzono różne gatunki ptaków, których spotkanie w naturze jest niezwykle rzadkie. I niby wszystko pięknie, ale... Byłyśmy z Martą w szoku, jak przetrzymywane są tu te przepiękne ptaki. Zamiast wolier z siatkami, gdzie mogłyby swobodnie latać, były przywiązane na bardzo krótkich sznurkach. Tak krótkich, że nie mogły w ogóle wzbić się do lotu. Do lotu, do którego zostały stworzone! Tego dnia było bardzo gorąco, rozumiem, że zwierzęta wówczas są osowiałe, podobnie jak ludzie. Ale w oczach tych stworzeń, można było zobaczyć coś jeszcze. Cierpienie, strach, błaganie o wolność. Spędziłyśmy z Tusią jakieś 15 minut pomiędzy tymi ptakami i wyszłyśmy zniesmaczone. Oczy tych ptaków miałam przed swoimi tuż przed zaśnięciem. Dla mnie to było niewyobrażalne cierpienie, znęcanie się i tyle. A już chełpienie się, że za dodatkową opłatą można sobie zrobić zdjęcie z drapieżnym sokołem, sową czy orłem... Teraz wyobraźcie sobie jak czują się te ptaki, które dziennie ileś tam osób bierze na ręce i dotyka... Kto by tak chciał? Jak to się ma do ośrodka rehabilitacji? Nie daję wiary, że po leczeniu ptaki są wypuszczane na wolność. Jak inaczej byłyby te same okazy w tych samych miejscach i już z gotowymi tabliczkami? Obserwuję ośrodek rehabilitacji zwierząt z prawdziwego zdarzenia, gdzie na bieżąco pokazywany jest proces walki o każde stworzenie i po sukcesie, jego droga ku wolności. Bez porównania z tym, co zastałyśmy na Czantorii. Nie polecamy!

Niby teren ładny, ale...

Sznurek? Serio? :(

Orzeł Bielik, nasz symbol narodowy w kajdanach :(

Oczy błagają o wolność - nie zgadzam się na takie traktowanie. Na zdjęciu pustułka, która skradła moje serce tymi swoimi oczami...

Ptaki, które powinny latać w swoim środowisku naturalnym, tu mogą jedynie siedzieć :(

Okazy w Sokolarni są naprawdę piękne, ale czy taka atrakcja, nam ludziom, jest potrzebna? Nie sądzę... Na zdjęciu Białozór, czyli sokół norweski

A wracając do naszej wędrówki...
Zejście czerwonym szlakiem do Ustronia jest bardzo strome. Dla mnie tego dnia, to była istna mordęga. Schodzenie pochylonej do przodu to nie jest dobry pomysł. Ból był spory, a droga dłużyła się niemiłosiernie. Po drodze spotkałyśmy wdrapującą się na szczyt rodzinę. Słowa matki - "gdybym wiedziała, że tu jest tak stromo..." spowodowały nasz uśmiech. W moim wypadku lepiej byłoby mi wchodzić.

Trasa w dół, tu jeszcze w miarę prosty odcinek, by po chwili stromo schodzić ku Polanie, przysiółku Ustronia

Z sercem na dłoni, tzn. na drzewie ;) Foto: Marta

Krok za krokiem, pomalutku zeszłyśmy jednak z Czantorii. 

Ustroń Polana i dolna stacja kolejki gondolowej na szczyt Wielkiej Czantorii

Załapałyśmy się na autobus jadący do Wisły. Tym samym skończył się nam tygodniowy pobyt w fajnym miejscu, pełnym przedreptanych szlaków, pod znakiem alertów o burzach i bardzo gorącym. Zostały znów wspomnienia oraz plany na kolejne wypady górskie. Ale to już temat na następną opowieść...

Zasłużone naleśniki w Wiśle

Pamiątka z czasu covidu, każdy wtedy pocieszał się, że będzie dobrze, także w barku na Wielkiej Czantorii

Hej!