Sosnowiec - kąpiel w królewskim stylu

Czas na kąpiel!

Czyli z wizytą w pałacowej łazience

W tym roku (2025r.) miałam bardzo udaną majówkę. Otóż spędzałam ją u moich Przyjaciół - Sylwii i Darka w Sosnowcu. Na weekend mieliśmy zaplanowane do odwiedzenia cztery absolutnie fantastyczne miejsca, po dwa na każdy dzień. I dziś pokażę Wam pierwsze z nich. A zaczniemy od...kąpieli ;)
Zawsze powtarzałam, że coś jest nie tak, kiedy w czasie wolnym trzeba wstać wcześniej, niż normalnie. A trzeba Wam wiedzieć, że kocham rano spać. Z łóżka może mnie wyrwać jedynie trzęsienie ziemi lub... odjazd pociągu do Sosnowca. I tak też było tym razem. Odjazd zaplanowany był o nieprzyzwoitej porze, żeby móc o 11.00 stawić się u wrót pewnego pałacu, do którego Sylwia załatwiła nam wejściówki. Nie było rady, musiałam zwlec swoje zmęczone członki z wyrka i pędzić na dworzec. Przed 9.00 już wcinałam śniadanie przy stole w domu moich Przyjaciół. I zebraliśmy się do wyjścia.

Pałac Dietla - perełka w Sosnowcu

Daleko nie mieliśmy, gdyż rzeczony pałac znajduje się w Sosnowcu. A jest nim Pałac Dietla. Na co dzień zamknięty dla postronnych oczu, dostępny tylko w pierwsze soboty miesiąca, pod warunkiem, że nie odbywają się imprezy na zamówienie oraz w środy o 11.00. Akurat środek tygodnia nie bardzo pasuje ludziom pracującym, więc naturalną koleją rzeczy była sobota. A jak sobota i do tego majówka, to wiadomo, ludzi od groma. Tym bardziej zastanawialiśmy się nad zdziwieniem Pana oprowadzającego, że przyszło tyle narodu. A my dziwiliśmy się tym godzinom otwarcia. A musicie wiedzieć, że przybytek ten jest bogaty w historię i wystrój. No i ma to "coś", czego nawet Wersal nie posiadał ;)

Spojrzenie na pałac z bramy wejściowej

Mamy rok 1878. Na dzisiejszych ziemiach sosnowieckich panuje zabór rosyjski. Car zaprasza tu przemysłowca pochodzącego z Saksonii, Henryka Dietla (1838-1911), by ten założył przędzalnię wełny czesankowej. (Swoją drogą, używaną przeze mnie do zabawy z filcem ;)) Rozpoczyna się budowa zakładów fabrycznych, nowych miejsc pracy dla ludzi z okolic. Jednocześnie właściciel musi mieć gdzie żyć, spać i jeść, więc wraz z fabryką powstaje budowa domu dla jego rodziny. A właściwie przebudowa istniejącego już domu. Z niewielkiego budynku mieszkalnego powstaje piętrowy z dobudowaną bryłą pałacu. A w niej, dwukondygnacyjna sala balowa! Jednak to, co obecnie można zobaczyć to efekt przeróbek z końca XIX i początku XX w. Neorenesansowy pałac został neobarokowym z elementami neorokokowymi. Wygląd zewnętrzy został ujednolicony, za to wnętrza... to istny przekrój epok, stylów i fantazji gospodarzy.

Pałac Dietla od frontu

Już zewnętrzna fasada zdradza bogactwo całości

Patrząc na pałac, człowiek dopiero po wysłuchaniu opowieści, docenia jak wielki trud włożony został w odrestaurowanie tego zabytku

Cudnie wyglądający balkon w oprawie fioletowo kwitnącej i zwisającej wisterii

Fortuna Dietlów powiększała się stale, dzięki ciągłym zamówieniom zaborcy na mundury dla armii i trwało to aż do czasów międzywojnia. Rozbudowano budynki fabryczne, a także te służące społeczeństwu Sosnowca. To wtedy powstał także czerwony kościół ewangelicki. 

Kościół ewangelicko-augsburski z połowy lat 90. XIX w., wybudowany w zespole fabrycznym z inicjatywy właściciela H. Dietla.

Aż przyszedł wielki światowy kryzys i fabryka zaczęła przynosić straty. W celu uratowania majątku, gospodarze zastawili budynki a także pałac, biorąc ogromny kredyt w złocie. Niestety nadeszła II wojna światowa, która zmusiła rodzinę Dietlów do pozostawienia swego zastawionego domu i opuszczenia Sosnowca. Dług nie został spłacony, więc pałac przeszedł w ręce Skarbu Państwa. Wówczas nastąpił powolny upadek całego założenia. Pałac niszczał, pozbawiony gospodarzy, pozostawiony majątek rozkradziono, a brak napraw i szkody górnicze dopełniały reszty upadku. Na nic zdało się umieszczenie w pałacu Szkoły Muzycznej. Pałac nieuchronnie popadał w zapomnienie, a kolejnych właścicieli nie było widać. Aż do czasu, kiedy na scenie pojawili się Ewa i Stanisław Jerzy Kulisiowie. To właśnie przedsiębiorcy z Krakowa i Krynicy Zdrój wzięli sprawy we własne ręce i dzięki ich uporowi, pieniądzom i niewielkiej pomocy ze strony władz, dziś można zobaczyć świat z dawnych lat. Gruntowny remont, rewitalizacja obiektu zaczęła się w 1998 roku. Do dziś jednak w opłakanym stanie jest tylko teren wokół pałacu. Ale tu już wchodzą sprawy przekazywania włości przez miasto itp. Wierzę, że niedługo i z tym sobie właściciele poradzą.

Mała altanka na pałacowym dziedzińcu

Rzeźba po środku altanki

Oj dużo jeszcze pracy przy tym obiekcie będzie...

Wnętrza pałacu nas zachwyciły. Nie chodzi o przepych, złocenia itp., ale o fakt, że chodziliśmy po pomieszczeniach, które były przecież centrum życia rodzinnego. I to, co my dziś uważamy za rzecz codziennego użytku, dawnej było skokiem technologii. I gdy my dziś otaczamy się przedmiotami "z sieciówki", to w tym przypadku mamy do czynienia z rzeczami rękodzielniczymi, czasami nawet sprowadzanymi z zagranicy. Były przedmiotami przywiezionymi z dalekich podróży lub darem osób wysokopostawionych.

Pierwsze pomieszczenie, które jest nam zaprezentowane to wielka, dwukondygnacyjna sala balowa. Niestety tłum ludzi trochę utrudnia zrobienie zdjęcia czy też poczucie wielkości sali. Ale wyobrażałam sobie wtedy, że to zaproszeni goście zebrali się w niej na wieczorne balety ;) Sporo wyposażenia tego pomieszczenia zachowało się i teraz może być zaprezentowane. 

Pierwsze spojrzenie na Salę Balową

Kryształowe żyrandole na pięknym suficie

Zachowane lustra narożnikowe

Odrestaurowane lustro trójdzielne

Ozdobny balkon

Podczas, gdy każdy zachwyca się ścianami i sufitem, warto spojrzeć pod nogi. Parkiet zawiera gwiaździstą rozetę wpisaną w dwa koła. Ułożenie takiego wzoru wymagało niezłej precyzji.

Parkiet Sali Balowej z rozetą

Dzisiaj w Sali Balowej odbywają się kameralne spotkania, koncerty, konferencje

Sala Balowa w pałacu Dietla w Sosnowcu

Żeby zrobić sobie selfie bez ludzi, musiałam czekać, aż wszyscy przejdą do kolejnego pomieszczenia ;)

Dwie królewny na Sali Balowej ;) 

Kolejne pomieszczenie dosyć małe (jak na pałacowe salony) i powiedzielibyśmy dość zagracone. Salonik, którego nie powstydziłby się nawet Wersal. Umieszczone na przeciwko siebie kryształowe lustra dają złudzenie optyczne dużej przestrzeni. Jednak wzrok przyciąga porcelanowy żyrandol z aniołkami. 

Salonik

Żyrandol z aniołkami

Porcelanowa waza (nie pamiętam, ale chyba z Miśni)

Lustrzana głębia - powiedzenie, że Duśki jest wszędzie pełno, tutaj nabiera nowego znaczenia :)

Świeczniki, złote ramy, porcelana - rzeczy, którymi otaczał się H. Dietel i jego rodzina

Stare zegary mają coś w sobie magicznego, bez względu na epokę i wystrój wnętrz zgodnie z obowiązującą modą, niestrudzenie odmierzają czas. No chyba, że staną, bo właściciele zapomną nakręcić...

Kolejne pomieszczenie całe w drewnie, nieco mroczne, ale za to z ładnymi witrażami w oknach. To pokój fajkowy. I jak sama nazwa wskazuje, pokój służył panu domu do odpoczynku po obiedzie lub luźnych spotkań z gośćmi przy fajce. Tu najbardziej zwraca uwagę sztukateria. Snycerka jest bardzo drobiazgowa i na wysokim poziomie. Najstarsze części wyposażenia pochodzą z 1898 roku.

Bogate nadproże pokoju fajkowego

Drzwi, które wyglądają na ciężkie i masywne, ale są sztuką samą w sobie

Podświetlany witraż

Witraże w oknach i ciężkie kotary

Całość pokoju fajkowego przez drewniane dodatki jest ciemna, w rogu stoi rzeźba cyganki nad studnią

Ozdobne krzesło. Od razu wyobraziłam sobie przerzuconą przez niego zwiewną nocną koszulę...

Ciężkość jednego pomieszczenia sprawia, że oczekuje się, iż w tym samym stylu będzie następne. Tym bardziej zaskakuje sypialnia gospodarzy, która jest dość jasna i generalnie bardzo skromna.

Klatka schodowa na pierwsze piętro

Klatka schodowa z bogatą wykutą balustradą

Sufit klatki schodowej

A tu skromna, prosta sypialnia gospodarzy Henryka i Klary Dietlów - meble już z kolejnej epoki, tym razem w stylu empirowym

Konsolka, mały sekretarzyk, mebelek... Wciśnięta obok dużej szafy, jakby była pamiątką po przodkach, której nie było gdzie wstawić.

Duża szafa, a właściwie kredens, bogato rzeźbiony

Prostota sypialni jest w kontrze do kolejnego pomieszczenia. Po wejściu do niego człowiek przeżywa szok. I nie, nie jest to salon reprezentacyjny, ani sala myśliwska. Nic z tych rzeczy. To cel naszego przybycia tutaj. To pomieszczenie, o którym mogli pomarzyć sobie tylko zamożni. To pomieszczenie, które mam wrażenie, że ma wielkość mojego całego mieszkania, wliczając w to nawet piwnicę. A jednak ma jedynie 27 metrów kwadratowych. To pomieszczenie, które jest... barokowym pokojem kąpielowym. Czy można zachwycić się łazienką? Tak. Czy można sobie strzelać fotki w łazience razem z przyjaciółką? Tak. Czy w łazience jednocześnie mnóstwo osób może trwać w zachwycie? Tak. Macie trzy odpowiedzi, dlaczego warto wybrać się do Sosnowca. Dla łazienki. Po prostu ;) Sami przyznajcie, czy nie kąpano się tu w królewskim stylu?

Okno w łazience zamiast zazdrostek czy firan ma ładne witraże

Bardzo ładny sufit pałacowej łazienki

A to taka skromniusia wanna w łazience ;)

W takiej wannie nie ma mowy na szybką kąpiel, jak sądzę w takiej wannie pito szampana i omawiano sprawy błahe. Pełen relaks...

Pokój kąpielowy z wanną jak basen w całej okazałości

A to, co większość z początku wzięła za piec w rogu, jest niczym innym jak toaletą. To osobne pomieszczenie w pokoju kąpielowym, oddzielone od niego drzwiami, co dawało poczucie intymności w chwili skupienia ;)

I jeśli myślałam, że łazienka jest najładniejszym i najbardziej zaskakującym pomieszczeniem, miałam rację. Ale nie wiedziałam, że przechodząc przez mniej urodziwy pokój, zobaczę równie fascynującą jadalnię.

Budynki fabryczne widziane z okna pałacowego

Ale zanim tam doszliśmy, po drodze był jeszcze jeden pokój, tym razem utrzymany w stylu secesyjnym. Na początku XX w. był to nowy nurt w architekturze, cechujący się falistymi liniami i roślinnymi ornamentami.

W całym pałacu można znaleźć bogato zdobione drzwi

Sufit i delikatny żyrandol w pokoju, znajdującym się przed wejściem do jadalni, pokój secesyjny

Zwieńczenie lustra w pokoju secesyjnym

Szafka narożna

Te same drzwi, tym razem z nadprożem z sielankowym malowidłem dzieci z czereśniami

Stojąca w kącie wersalka z nadstawką, pół wieku później znana w prostszej wersji jako meblościanka

Zabytkowe włączniki światła

Jadalnia zwana jest holenderską. Tu zachowało się prawie kompletne wyposażenie i wystrój w stylu barokowym, w tym, najbardziej okazałe dwa kredensy z kręconymi kolumnami. W szafkach których, wystają maszkarony. W jednej z tych szafek ukryta jest winda towarowa, która była połączona z kuchnią pałacową, znajdującą się na dole. Pachnące i gorące posiłki wjeżdżały tu prosto na stół biesiadników, bo zanim służba doniosłaby je po schodach, zdążyłyby ostygnąć. A dlaczego jadalnia zwana była holenderską? Od malowideł ściennych w stylu  malarstwa holenderskiego, w którym dominują wiatraki, morze, statki, łódki, pola, rozlewiska rzek itp. To bardzo reprezentacyjne pomieszczenie, w którym do dziś można urządzić okolicznościowe przyjęcie czy bankiet.

Drewniany, rzeźbiony sufit jadalni

Lampy sufitowe otoczone są przez ramki z obrazkami w stylu holenderskim

Jeden z regałów bocznych jadalni

Malarstwo w stylu holenderskim obok wielkiego kredensu

Lampka z kryształowymi zdobieniami

Element dekoracyjny kredensu

Po środku jadalni znajduje się długi stół

Jadalnia holenderska. W takim pomieszczeniu to i śniadania jak sądzę były dość wystawne. Choć pewności nie mam.

Tu, gdzie stoję, zazwyczaj stała służba pałacowa, gotowa podawać posiłki gościom

Kredens z ukrytą windą

Aby nieco ostudzić zachwyty i natłok zdobień stolarskich, przechodzi się dalej do całkiem spokojnego, lecz bardzo dekoracyjnego pokoju.

Fascynujące są sufity z plafonami w sosnowieckim pałacu - ten był w pokoju rokokowym

To był chyba najbardziej złoty pokój w pałacu Dietla

Żyrandol również i w tym pokoju był z porcelany oraz giętego metalu 

I kolejny zegar nadkominkowy

Dziś tego typu rzeźby, dekorujące pokoje, nazwalibyśmy durnostojkami i kurzołapkami

Pokój rokokowy

Nie mniej jednak mamy piękny zabytek w środku miasta. A wszystko to dzięki mrówczej pracy wielu konserwatorów, bo wyobraźcie sobie, ile pracy musieli włożyć wszyscy, by odtworzyć parkiety, boazerie, wszystkie sztukaterie, żyrandole, piece czy panele dekoracyjne. Renowacja mebli, naprawy dachu, popękanych ścian, udrożniania rynien, zdobień i ogrodzeń - wieloletnia i wielogodzinna praca wielu zespołów ludzi. Ale dzięki temu wysiłkowi Pałac Dietla stał się centrum kulturalnym, artystycznym, a także biznesowym, ponieważ często wykorzystywany jest na spotkania firmowe, bankiety, konferencje, zjazdy czy sympozja. Również stanowi plener do nagrywanych filmów. 

Wciąż jednak zastanawiają mnie te godziny odwiedzin. Tak, jakby nie chciano, by pojedynczy turysta pałętał się po obiekcie. A przecież taki pojedynczy turysta, to np. ja, która jeżdżę po kraju i polecam takie perełki do odwiedzin. Bo nigdy nie wiesz, komu drzwi otwierasz. (I nie, pałac nie zapłacił mi za reklamę, nie było takiej umowy ;)) Mimo to, zaplanujcie sobie wejście, jeśli będziecie w Sosnowcu. Bo warto! Nawet, jeśli wraz z Wami wejdą tłumy innych odwiedzających. Choć przyznaję, że wejścia mogłyby być trochę bardziej okrojone co do liczebności, ale w większej ilości godzin dostępne. 

Cieszę się, że mogłam zobaczyć piękny kawałek historii z moimi Przyjaciółmi. I Wam też polecam.