Alfabet z górami związany, czyli garść wspomnień górsko-góralskich :)

Mój subiektywny alfabet

górsko-góralski

Mija kolejny rok. Nastała zima. W czasie krótkich, śnieżnych i mroźnych dni większość ludzi bunkruje się pod ciepłym kocem, wspomaga herbatkami lub czekoladą na gorąco i zapomina o bożym świecie. I ma ochotę przypiąć sobie kartkę „nie budzić do wiosny”. Ale są też i tacy co zimową porę kochają najbardziej na świecie, bo mogą poszaleć na nartach. Ponieważ ja nie jeżdżę na boazerii, do gór mam daleko, ale od czego są zdjęcia z lata, wspomnienia i praca nad blogiem. Dlatego na koniec roku przekażę Ci, Drogi Gościu, mój górski i góralski alfabet z przymrużeniem oka ;) Ten swoisty słownik zawiera słowa, które kojarzą mi się z górami.

No to do dzieła.  Kolejność wymieniania przypadkowa.

A

A jak ambicja. Wejść na tę górę, przejść szlak, pokonać siebie. Czasem ambicja wyzwala w nas pokłady energii by coś zrobić, nie siedzieć biernie. Ambitne plany przekuć w ambitny cel.

A jak Atma. I koncert fortepianowy w czasie pierwszego zwiedzania tej willi – magia chwili.

A jak architektura drewniana. Hołduję staremu budownictwu, które powoli zanika. A które to budowle były tak charakterystyczne dla Podhala.

B

B jak błoto na szlaku. Element nierozerwalny z każdym szlakiem na trasie, zwłaszcza po deszczu. Mało lubiany przeze mnie, niestety zaszeregowany do kategorii – przejść i zapomnieć.

B jak bezpieczeństwo. Chodzenie po szlakach, zostawianie wiadomości dokąd wychodzę i którędy mam zamiar wracać, potrzebne rzeczy zapakowane w podręczny plecak.

B jak burza. Boję się jej w domu, a w górach szczególnie. Każdy ma swojego własnego stracha.

B jak baca i bacusie. Zawód ciężki, ale przeze mnie szanowany. Dzięki temu jem pyszne serki, a czasem mogę porozmawiać o „życiu na wypasie”. A owczarki podhalańskie już zawsze będą dla mnie bacusiami. Ci piękni strażnicy stad, zawsze mają poważne miny, wszak psi zawód też rzecz święta ;)

B jak buty. Nie muszą być modne, ważne, że wygodne i nie obcierają stóp.

B jak busiki. Ułatwiają mi życie, kiedy chcę się przedostać z jednego miejsca do drugiego.

C

C jak cisza. Obezwładniająca i dzwoniąca w uszach, kiedy wejdę wyżej ponad doliny.

C jak cel. Wyśniony, wyczekany i nie zawsze zrealizowany. I zawsze z tą samą puentą – przecież za rok znów spróbuję.

C jak czekolada. Porządny kop do pójścia dalej. Dobra dawka magnezu, kiedy łapią skurcze, a dodatkowo porcja endorfin, którą ma ten smakołyk, powoduje wzrost szczęścia wymalowanego na naszych buźkach.

C jak chmura. Stara znajoma ze szlaku, która zawsze zaczai się w pobliżu i kiedy już myślisz, że masz świetną pogodę i widoki, ona właśnie wtedy wychodzi z ukrycia.

C jak czas. Na szlaku odmierzany skrupulatnie. Najpierw w długości podejścia, potem, by zdążyć zejść przed nocą.

D

D jak dom. Dom, który stworzyli mi przyjaciele na Podhalu. Dom, do którego wracam co roku i w którym śnię o kolejnych górach do zdobycia.

D jak droga. Prosta lub kręta, w górę i w dół. Oby zawsze szczęśliwie prowadziła mnie do celu.

D jak doliny. Pomijając tłumy ludzi, mogą być spokojną, piękną niespodzianką. Poza sezonem dobre miejsce na powolny spacer.

D jak drzewa. Szumiące, liściaste i iglaste. Bez znaczenia. Zawsze kojące.

D jak dutki. Nie zawsze mile widziane, ale stanowiące tradycję tego regionu. Chętnie wyliczane przez górali, bolą turystów bardziej, niż to, co wydają na piwo.

E

E jak empatia. Współodczuwanie przyrody, łączenie się z jej tętnem. Cierpię, gdy każdy element natury cierpi.

E jak ekspozycje. Nie każdy jest na to wrażliwy, ale są i tacy, których obezwładniają czy to z zachwytu, czy też strachu. Zazwyczaj potrzebna jest w takich miejscach szczególna uwaga.

E jak energia. To, co napędza do działania. Ta słoneczna najbardziej pożądana.

F

F jak folklor. Niezmiernie pociągający, kolorowy, z historią. Wszystkie symbole, znaki i malunki zawsze budzące mój uśmiech.

F jak fiakrzy. Stukot końskich kopyt i dzwonki przy pyskach koni, kiedy mijają mnie prowadzeni przez górali, którzy od lat zajmują się tą profesją, zawsze kojarzy mi się z przedwojennym transportem na Podhalu.

F jak fasiągi. Smutek, który zwykle ogrania mnie, kiedy patrzę na konie idące po asfalcie do Morskiego Oka.

F jak fotografie. Zazwyczaj moja jedyna pamiątka z wyjazdów. Oglądane zimową porą są najlepszym lekarstwem na niepopadanie w depresję ;)

G

G jak góry. Każde. Nawet najmniejsze pagórki są wyzwaniem dla kogoś kto nie może chodzić. Ja mogę, więc lezę wyżej i wyżej… I czasem nic nie widzę, bo góry zasłaniają J

G jak górale. Z ich zaletami i wadami. Z ich prostotą i uporem. Z wrażliwością, muzykalnością i religijnością. Z ich zawziętością, wyciskaniem turysty jak cytryny i lenistwem.

G jak Giewont. Symbol miasta, krzyż na szczycie, będący wskazówką dla każdego, nawet niewierzącego. I kolejka do wejścia na jego czubek. Bez komentarza.

G jak Gubałówka. Coraz bardziej hałaśliwa, coraz bardziej „made in China”. Szkoda.

G jak głupota. Niestety wciąż zjawisko obserwowane w górach. Przykro, kiedy płacą za nią inni.

G jak grawitacja. Nie wiem jak to działa, ale najsilniejsza jest wtedy, gdy mam wstać o 4.00 rano na szlak.

G jak grań. Budząca zachwyt, czasem strach. Czasem do przejścia, czasem tylko do popatrzenia.

G jak gwara. Charakterystyczne słowa i akcent. Wciąż żywa i używana nie tylko przez najstarsze pokolenie.

H

H jak Himalaje. Piękne, wielkie i niestety dla mnie niedostępne. Ale patrzeć mogę długo i namiętnie.

H jak Harenda. Miejsce magiczne, nostalgiczne. Nic dziwnego, że Kasprowicz tam został na zawsze.

H jak hałas. Nie do przyjęcia, nie do ogarnięcia, nie, nie, nie i jeszcze raz nie. Wszędzie, a już zwłaszcza po przekroczeniu szlabanu TPN

H jak halny. Groźny i niebezpieczny, boją się go nawet mieszkańcy Podhala. Doprowadza do szaleństwa nawet najbardziej stonowane osoby. Czasem wieje tak bardzo, że odczuwam go w Warszawie i też popadam w dziwne szaleństwo ;)

H jak hale. Duże polany, na których kiedyś wypasano owce. Dziś częściowo zarastające, ale wciąż magiczne.

I

I jak inteligencja. Używanie jej podczas pieszych wędrówek nie boli. Naprawdę.

I jak informacja. Każda, nie ważne gdzie, nie ważne jaka, a może być przydatna. Warto sprawdzać, warto pytać, warto słuchać.

J

J jak jelonki. Rogaś z Doliny Roztoki. Wspomnienie z dzieciństwa, radość spotkania na szlaku.

J jak jodły. Zwłaszcza te szumiące na gór szczycie. Wysokie, stożkowate, z ładnymi szyszkami, którymi czasem można dostać po głowie.

J jak jaskinie. Te turystyczne warto odwiedzić, by zobaczyć nasze podziemne bogactwo. Te niedostępne owiane tajemniczością, zostawiam speleologom.

J jak jeziora. Każde są piękne, ale te w górskiej scenerii najładniejsze.

K

K jak kosodrzewina. Znak, że pokonało się piętro lasu. Czasem męcząca, kiedy jej korzenie biegną po całości wzdłuż szlaku. Czasem chroniąca od piekącego słońca.

K jak koliba. Schronienie w górach. Bezpieczeństwo. I pasterstwo, a więc owce i psy bacusie.

K jak Koliba. Pierwsza willa w stylu zakopiańskim, nieodwracalnie związana z Witkiewiczem. Miejsce z historią, z duszą, z zapachem starego i przemijającego.

K jak Kasprowy Wierch. Kolejka i kolejka do kolejki. Ale też przepiękna panorama 360° kiedy stoi się na szczycie.

K jak Krupówki. Piękna ulica o 7.00 rano, omijana przeze mnie jak tylko się da w godzinach późniejszych. Uważana przez niektórych jako jedyna ulica miasta, na której warto być i warto się „pokazać”.  Miejsce zatłoczone na maxa.

K jak kamienie. Na szlaku do zaakceptowania, czasem ułatwiają przejście. W potoku malownicze, kiedy woda od nich się odbija lub tworzy małe wodospady.

K jak kozice, zwane też kamzikami. Budzące uśmiech, zwłaszcza jeśli pojawia się na szlaku stado z młodymi. Przepiękne oczy w oprawie ciemnych rzęs tak czujnie patrzące. I te małe ogonki, które tak radośnie merdają i małe różki, które kiedyś będą pięknymi porożami.

K jak kijki. Bez moich dwóch towarzyszy, zwanych Bolkiem i Lolkiem, życie na szlaku byłoby smutne.

K jak kwiaty. To egzotyka w wydaniu micro. Zachwycająca i kolorowa. W górach do odkrywania wszędzie.

L

L jak ludzie. Dla mnie niezmiennie ważni. Będący mieszkańcami Podhala, albo będący, jak ja, w drodze. Mający coś do powiedzenia i ci, dla których to ja stanowię wzór. Razem w pełnej symbiozie. Bez względu na wiek, płeć, kolor skóry czy wyznanie. W górach jesteśmy tacy sami, równi.

L jak las. Czasem sprzyjający, kiedy słońce praży bezlitośnie albo zaczyna padać. Czasem złowrogi, gdzie czają się w zaroślach oczy czujne zwierząt, które się czuje a ich nie widać.

L jak lawina. Niebezpieczeństwo zarówno ze strony śniegu jak i kamieni.

Ł

Ł jak łomot. Kamienna lawina, która schodzi żlebem wzmaga strach i robi mnóstwo hałasu. Wzmaga tętno, zwłaszcza jeśli schodzi we mgle, a człowiek stoi na szlaku i nie wie kiedy to nadejdzie. Przeżyłam takie dwie i nie chcę powtórki.

Ł jak łańcuchy. U jednych powodują strach i blokadę przed pójściem dalej. Dla mnie zwykle pomocne, by móc przejść trudniejszy fragment.

M

M jak moskole. Placki po góralsku. Dobrze zrobione – mniam, źle – masakra J

M jak muzyka. Góralska zawsze będzie grać w mojej duszy. Czy będzie skoczna czy tęskna, zawsze z zachwytem jej posłucham. Ludowe muzyczne przekazy jeszcze nikomu nie zaszkodziły.

M jak Morskie Oko. Wiadomo, widok znad stawu zaliczany do najpiękniejszych w Tatrach. Kto był to wie, kto nie był, musi zmierzyć się z 9 km wędrówką asfaltem wśród tłumu innych turystów.

M jak Mnich. Moja ulubiona góra w rejonie Tatr Wysokich. Mnisi kaptur zawsze przyciągnie mój wzrok.

M jak Mięgusze. Majestatyczne, ciemne, wysokie. Najpiękniejsze, kiedy odbijają się w wodach Morskiego Oka.

M jak miłość. Do gór i ludzi. Do pasji, chodzenia, słuchania i otaczania się dobrem.

M jak mapa. Zawsze papierowa, bo lepsza niż najlepszy GPS.

N

N jak narkotyk. Dla mnie takim narkotykiem są góry. Uzależniona od nich będę już do końca życia. Co gorsza bez podejmowania terapii odwykowej. I bez widoków na poprawę. Zawsze głodna górskich widoków, muzyki, opowiadań.

N jak natura. I wszystko co tworzy i mnie otacza. Podziwianie tego, jak najwspanialszych obrazów.

N jak niedźwiedź. Wiem, że jest, ale jeszcze nie miał czasu się ze mną spotkać na szlaku a i ja nie zabiegam o jego czas ;)

O

O jak opłaty. Uiszczam je za wstępy i w wyjątkowych wypadkach. Nie zawsze zgadzam się z intencją. Wierzę, a czasem nawet widzę, że z nich jest pożytek dla ogółu a nie tylko dla tych co je ustalają.

O jak oscypki. Choć nie przepadam za wędzonym serkiem, to będąc w górach zawsze kupię sobie ten mały przysmak. W górach smakują najlepiej.

O jak obłoki. Przybierają dziwne kształty, kiedy leniwie płyną po niebie. Najlepiej ogląda się je leżąc w trawie i nie śpiesząc się donikąd.

O jak Orla Perć. Najtrudniejszy szlak w polskich Tatrach. Jeśli nie czujesz się na siłach, podziwiaj z daleka. Jeśli nie boisz się ekspozycji, łap za łańcuch, schodź po drabince, wspinaj się po klamrach i po powrocie pochwal się wszystkim, że został(aś)(eś) tambylcem ;)

O jak owieczki. Wszystkie, bez wyjątku. Nawet te czarne w stadzie. A może właśnie te najbardziej.

P

P jak plecak. Podstawa w górach. Dobrze spakowany z wszystkimi „przydasiami”.

P jak polany. I te leśne i te bezkresne. Te zarastające i te strzyżone przez kulturowy wypas owiec.

P jak Pęksowy Brzyzek. Miejsce ciszy, gdzie szumią liście na wietrze. Miejsce zadumy i spotkań z tymi, co niegdyś tworzyli życie kulturalne na Podhalu.

P jak pasja. Bo trzeba mieć w życiu coś, co pozwoli choć na chwilę zapomnieć o codziennym życiu.

P jak potrzeba. Zacytuję klasyka: „czasem człowiek musi, bo inaczej się udusi”. Czasem w mieście tak mam…

P jak podróż. Nie ważne gdzie, nie ważne na jak długo, nie ważne z kim, nie ważne czym. Ot tak, po prostu, bo lubię.

P jak Piątka. Fascynująca Dolina Pięciu Stawów Polskich. Z każdej strony. Z poziomu szczytów i z poziomu lustra wody.

P jak przygoda. Każde wyjście w góry może nią być, bo nigdy nie wiadomo co może nas spotkać na z pozoru prostej i dobrze nam znanej trasie. Oby były to same przyjemne chwile.

P jak przyroda. W każdym jej wydaniu. Latającym, pełzającym, skaczącym, dostojnie chodzącym a także pięknie kwitnącym i pachnącym.

P jak parzenica. Nieodwracalnie kojarząca się z góralskimi męskimi portkami ;)

P jak ptaki. Wszystkie ze swoimi odgłosami. Majestatyczne kruki, ciekawskie płochacze, tokujące cietrzewie czy pracowite dzięcioły.

P jak potoki. Szumiące, przemijające i urocze. Dające ukojenie, gaszące nagłe pragnienie, ale też zdradzieckie, kiedy płyną szlakiem lub pod śniegiem.

R

R jak ratownicy TOPR. Bez nich poczucie bezpieczeństwa bardzo by zmalało. Robią kawał dobrej roboty, zbyt często narażając swoje życie dla innych.

R jak Rysy. Moje wieloletnie marzenie, które wreszcie udało się zrealizować. Mozolnie wspinałam się by zobaczyć… mgłę. Tak bywa.

R jak rozdroża. To do Ciebie zależy, w którą stronę pójdziesz. Fajnie, że mamy wybór.

S

S jak szlaki. Czerwone, czarne, zielone, żółte i niebieskie. Proste i kręte, w górę i w dół. Szlakowskazy jak dobry przewodnik – pokażą odległość lub czas przejścia.

S jak schronisko. Gwarancja bezpieczeństwa, spotkań z ludźmi i coraz wyższych opłat za posiłki…

S jak sosny. Piękne, smukłe i łamiące się jak zapałki po halnym.

S jak Sabała, czyli Jan Krzeptowski. Dla mnie jeden z symboli Podhala, postać wyjątkowa.

S jak satysfakcja. Wejść, pooddychać powietrzem, posiedzieć, pozachwycać się i zejść. I mieć radochę z tego, że się weszło na szczyt. Albo, że pokonało się własne lęki.

S jak szczyt. Każdy, nawet najmniejszy. Bo każdy może być celem do zrealizowania.

S jak swoboda. Każdy, kto idzie w góry ma poczucie swobodnego, niczym nieskrępowanego podziwiania widoków, swobody działania, pójścia w swoją drogę, swobody odbierania otoczenia.

S jak słońce. I o wschodach i o zachodach. Zawsze jest dobrym kompanem, nawet jak przypieka ;)

S jak strach. Bo tylko głupi się nie boi. W górach można pozostać na zawsze, choć plan zakładało się zupełnie inny.

S jak skrzypki. Ich dźwięk zawsze pobudzi mnie do działania. A nogi same rwą się do podskoków.

Ś

Ś jak świstaki. I te ich tłuściutkie, śliczne brzuszki i uśmiechnięte pyszczki. Upolowane w obiektyw aparatu cieszą podwójnie.

Ś jak śmiech. Beztroski, dziecięcy, oznaczający radość z zobaczenia czegoś niezwykłego.

T

T jak turysta. Uświadomiony lub zupełnie nieprzygotowany. Zwykle spotykany na szlaku. Skupiony na drodze lub totalnie wyluzowany. Cichy i pokorny lub wrzeszczący i idący całą szerokością. Skromnie ubrany lub „na bogato”. Robiący zdjęcia aparatem fotograficznym lub pstrykający selfie nad przepaścią.

T jak tłum. Czyli wszyscy turyści razem wzięci. Początkujący lub zaawansowani. Zazwyczaj ci, co kończą swój bieg na schronisku lub dolinie oraz ci, co stoją w kolejce do kolejki na Kasprowy Wierch,  Gubałówkę czy przy wejściu na Giewont lub parking na Palenicy. Nie uznający innych kierunków.

T jak trasa. Łagodna lub naszpikowana ekspozycjami. Każda, która da nam to, czego potrzebujemy na dany moment.

T jak TPN. Tatrzański Park Narodowy, który dba o przyrodę wysoko w górach, uświadamia turystów i śpieszy pomocą w razie potrzeby.

T jak Tatry. Wszystkie bez wyjątku. Bo każde mają swój urok. Wysokie za granit pod ręką i stopą, Zachodnie za łagodne stoki i super widoki na strzeliste Wysokie, Bielskie za jeszcze tajemniczość przede mną

U

U jak uśmiech. Zawsze, gdy widzę góry. Zawsze, gdy spotykam miłych ludzi.

U jak upór. Czasem przydatny, by pokonać siebie. By zdobyć to, co się założyło.

W

W jak wędrówka. Najlepiej z plecakiem i aparatem na szyi. Przed siebie. Przy jakiejś okazji lub bez celu. Wspinaczka górska po szlakach to lek na całe zło.

W jak wiedza. Tej nigdy za wiele. Górska podczas wycieczek przydać się może w najmniej oczekiwanym momencie.

W jak wrażenia. Nie do opisania, stan, gdy brakuje słów, gdy jest ekstaza i uniesienie, ale i gdy pojawią się złe emocje. Zdecydowanie wolę te pozytywne.

W jak widoki. Najlepsze to te, po które się poszło. Jak są 360° jeszcze lepsze.

W jak wiatr. Ten, który czuję na twarzy, gdy jestem powyżej 2 tys. m. n.p.m. i ten, który gwiżdże na halach i połoninach.

Z

Z jak zachwyt. Niezmienny dla Matki Natury za to, co stworzyła. Dla gór, które są częścią tego pięknego świata.

Z jak zorganizowanie. Siebie, czasu, trasy. Dobra organizacja wszystkiego eliminuje nerwy związane z nieprzewidzianymi niespodziankami. Bo te włożyło się w dobry plan.

Z jak zapamiętanie. Zdarzeń, widoków, ludzi, czasu, który już nie wróci.

Z jak złość. Na ludzką głupotę, na to, czego nie można samemu zmienić, na to jak inni niszczą przyrodę.

Z jak Zakopane. Miasto-stolica Tatr, ze swoimi zaletami i wadami. Architektura i ludzie, gwara i biurokracja. Wszystko. Nawet korek na Zakopiance.

A Ty? Masz coś, co ewidentnie kojarzy Ci się górskim tematem? Podziel się wspomnieniami w komentarzach poniżej.

Szczęśliwego Nowego Roku!

HEJ!