Kazimierz Dolny nad Wisłą

W mieście wielkiego budowniczego

Polski murowanej, czyli wizyta

w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą

Jestem już drugi raz w Kazimierzu. Przyjechałam na Bożonarodzeniowy Jarmark, ale tak naprawdę to chciałam przekonać się, czy wykrzesam z siebie zachwyt nad tą osadą nad Wisłą. Pierwszy raz miasto pozostawiło mnie obojętną. Przybyłam, zobaczyłam i wyjechałam. Veni, Vidi i Do widzenia.

Tylko, że teraz wędrując po uliczkach Kazimierza, zdałam sobie sprawę, że za pierwszym razem tak naprawdę nie zobaczyłam tego miasta. Pora spojrzeć na niego innymi oczami i na koniec przekonać się, czy jest coś, co mnie w nim ujęło.

Wędrówkę rozpoczynam bulwarem nad Wisłą.

Mapka okolic Kazimierza Dolnego nad Wisłą

Bulwar Nadwiślański - widok w kierunku Puław

Rzeką to spławiano towary, drewno, zboże itp. Nic więc dziwnego, że z małych osad usytuowanych nad rzeką, powstawały duże miasta z portowymi przystaniami oraz spichlerzami. Początek Kazimierza datuje się na XI w. Ale jego rozbudowę oraz budowę obronnego zamku przypisuje się temu, co zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną, czyli Kazimierzowi Wielkiemu.

Niezbyt fortunny pomnik Kazimierza Wielkiego

Kolejny król – Władysław Jagiełło nadał miastu lokację na prawie magdeburskim. Wtedy to wytyczono ulice, powstał rynek oraz kolejne budowle. W XVI w. miastem opiekował się magnacki ród Firlejów. To właśnie oni przyczynili się do rozwoju miasta, również do uprzywilejowania miasta w handlu zbożem, spławianym Wisłą do Gdańska. Na zbożu wzbogaciło się kilka rodów, których pamiątki można odnaleźć w mieście.

I właśnie teraz spacerując sobie nadwiślańskim bulwarem, patrzę na jeden ze spichlerzy, utrzymany w stylu renesansowym. To Spichlerz Ulanowskich, Mikołaja Przybyły. Obecnie znajduje się w nim Muzeum Przyrodnicze.

Spichlerz Ulanowskich

Spichlerz Ulanowskich, obecnie Muzeum Przyrodnicze

Spichlerze nad Wisłą

Tuż obok, naprzeciwko, wystawiono mały zabytek starej techniki. To koła łopatkowe do napędu parostatku wiślanego „Traugutt”. Dopiero tu widać, jak duża część przyczyniała się do transportu wiślanego.

Koła łopatkowe z parostatku

Pod kołem łopatkowym

Bulwar Nadwiślański - widok w kierunku Janowca

Nad Wisłą

Nade mną wciąż góruje baszta oraz ruiny zamku, ale o nich potem.

Zamkowa wieża, zwana basztą

Ruiny zamku nad zabudowaniami Kazimierza Dolnego

Ruiny warowni

Tymczasem idę w stronę miasta.

Kierunkowskazy

Pierwsza napotkana budowla przystrojona świątecznie to dawna łaźnia. Budynek jest z 1921 r. i jest projektu Jana Witkiewicza Koszyca. Mieści się tu Stowarzyszenie Filmowców Polskich oraz restauracja. Dawniej mieścił się tu zakład kąpielowo-dezynsekcyjny.

Budynek dawnej łaźni

Niegdyś zakład kąpielowo-dezynsekcyjny...

... dziś siedziba Stowarzyszenia Filmowców Polskich

...a także restauracja

Pamiątkowa tablica, świadcząca o dawnej funkcji budynku, pisana jeszcze starym językiem

Idąc dalej widzę Kamienicę Białą, wybudowaną w 1640 r.

Kamienica Biała

Cóż za piękny gest miłości...

Tuż obok kamienice, które jeszcze czekają na odrestaurowanie.

Inne kamienice, które jeszcze czekają na takie gesty miłości :)

W szeregu wyróżnia się jedna – Kamienica Celejowska. Została przebudowana przez Bartłomieja Celeja w 1630 r. Trzy okna od frontu oznaczają, że dwa obok siebie to okna od salonu, natomiast jedno pojedyncze to okno od sypialni. Obecnie mieści się tu oddział Muzeum Nadwiślańskiego, którego jednak tym razem zwiedzać nie będę.

Kamienica Celejowska tuż za kamienicą bez tynku

Kamienica Celejowska - w zwieńczeniu attyki od lewej: postać św. Jana Chrzciciela, w środku z lewej: postać Chrystusa, w środku z prawej: postać Matki Boskiej, z prawej: postać św. Bartłomieja z nożem w ręku, gdyż został obdarty ze skóry, obecnie jest też patronem rzeźników

Dalej mamy Kamienicę Górskich, wzniesioną w 1607 r. przez kupca i burmistrza Wawrzyńca (Laurencjusza) Górskiego. Została ona spalona w 1915 r. Odrestaurował ją w latach 1926-27 Jerzy Siennicki. Na dzień dzisiejszy urzędują tu włodarze miasta. To na tej budowli można zobaczyć dawne freski robione metodą sgraffiti, które jednak zostały nieumiejętnie odnowione i tym samym zniszczone. Nawet przykrycie ich neonowym napisem Wesołych Świąt, nie zakrywa tego, co próbowano zamaskować tynkiem.

Kamienica Górskich - dziś siedziba włodarzy miasta, pod oknami widać dawne ślady sgraffiti

Ulica Senatorska - od Kamienicy Białej z prawej strony do Kamienicy Górskich z lewej

Spacerując jedną ulicą zauważam, że Kazimierz galeriami stoi. Może właśnie dlatego jest to miejsce ulubione wśród ludzi wolnych zawodów jak malarzy, architektów, rzeźbiarzy czy aktorów, słowem wrażliwych artystycznych dusz.

W Kazimierzu mnóstwo jest galerii wszelkiej maści

Jedne galerie promują malarstwo, inne rzeźbę, jeszcze inne wyroby rękodzielnicze

W przedświątecznym klimacie...

... znajdą się i rzeczy nie związane ze świętami...

... jak na przykład pamiątkowy dzwoneczek

Czuć artystycznego ducha Kazimierza Dolnego nad Wisłą

I kolejna galeria

Pora wkroczyć na rynek. Jest mały, choć zwie się Rynkiem Wielkim. Dziś zastawiony jest świątecznymi kramami. Trwa jarmark, który gromadzi i dużych i małych, a o którym pisałam przed Świętami. Moją uwagę przykuwa wyróżniająca się kamienica. Wydaje się jednością, ale to tak naprawdę dwa różne budynki. To Kamienice Przybyłów, renesansowe z 1615 r.

Fara kazimierska rozświetlona słońcem, na tle deszczowego nieba, ulotna chwila, gdyż w kilka sekund później niebo już było mniej spektakularne

Na rynku

Drewniane podcienia 

Kamienice Przybyłów: z lewej Mikołaja, z prawej Krzysztofa

Właścicielami ich byli bracia: Krzysztof i Mikołaj, pochodzący z zamożnej rodziny Przybyłów. Obie kamienice są bogato zdobione płaskorzeźbami na elewacji frontowej. Oczywiście zawierają patronów: św. Mikołaja w stroju biskupim z pastorałem oraz św. Krzysztofa z Dzieciątkiem Jezus na ramieniu. Obiektywnie trzeba powiedzieć, że autorowi tej płaskorzeźby święty nieco nie wyszedł. Nie ma zachowanych proporcji.

Dekoracje kamienicy Mikołaja z widocznym patronem św. Mikołajem

Nieco dziwna postać św. Krzysztofa z Dzieciątkiem na fasadzie kamienicy Krzysztofa

Kamienice pełne są symboli. Jak choćby ten przedstawiający zwierzęta. Jest to odniesienie do cech, jakie powinien posiadać dobry kupiec, a więc: być silnym jak lew, ale mądrym jak gryf, który z nim walczy, być sprytnym jak lis, ale upartym jak kozioł. Obok siebie występują tu motywy biblijne, antyczne oraz roślinne. Taki swoisty misz-masz.

Cechy dobrego kupca na kamienicy Mikołaja

Ale ciekawym rozwiązaniem były tu dachy, które spadziście schodziły do środka. Było to zabezpieczenie przed ewentualnym zaprószeniem ognia, by nie przenosił się na inne budynki. To widoczne jest od strony Małego Rynku, bowiem front kamienic to wysokie, nieco nienaturalne attyki, bogato zdobione, które zasłaniają dachy. Niewątpliwie te kamienice są najbardziej rzucającymi się w oczy na Rynku.

Kamienica Krzysztofa z tyłu - dach schodzący do środka

Obok Kamienicy Przybyłów znajduje się Kamienica Gdańska. Powstała ona w 1795 r. i została nazwana tak dla przypomnienia, że dawniej Kazimierz nazywano „Małym Gdańskiem”, a oba miasta łączyły kontakty handlowe. Kamienica posiada podcienia, w których znajdują się sklepiki.

Kamienica Gdańska

Podcienia Kamienicy Gdańskiej

Między kamienicami braci Przybyłów, a Kamienicą Gdańską znajduje się wąski przesmyk, którym zmierzam właśnie na Mały Rynek. O jego istnieniu nie wiedziałam, kiedy pierwszy raz odwiedziłam Kazimierz. A to dość ciekawe miejsce, bowiem wiąże się ze społecznością żydowską, która niegdyś w większości zasiedliła to miasto.

Mały Rynek, którego nazwa pojawiła się dopiero w latach międzywojennych, pełnił funkcję gminy żydowskiej. Tu kwitło życie społeczne i kulturalne. I trwało ono aż do zagłady Żydów w czasie II wojny światowej. Kazimierscy Żydzi z tego placu zostali w ramach „Akcji Reinhard”, wywiezieni do hitlerowskich obozów zagłady, głównie do Sobiboru.

Tablica pamiątkowa na ścianie synagogi

Pozostałością po życiu żydowskim jest budynek synagogi oraz żydowskie jatki. Synagoga, nazwana Wielką Synagogą powstała w drugiej połowie XVIII w. Zbudowana, jak większość budynków w Kazimierzu, z wapienia i dachu krytego gontem. Niestety budynek został zniszczony w czasie wojny.

Wielka Synagoga na Małym Rynku

W 1953 r. zrekonstruowano synagogę według projektu architekta Karola Sicińskiego. Wówczas umieszczono w niej… kino. Na początku XXI w. budynek został własnością gminy żydowskiej w Warszawie.

Wielka Synagoga

Fragment zegara słonecznego na ścianie synagogi

Na przeciwko synagogi znajduje się drewniany budynek jatek koszernych z przełomu XVIII i XIX w. To tu sprzedawano mięso ze zwierząt zabijanych zgodnie z religijnymi obrzędami żydowskimi.

Drewniane jatki

Drewniane jatki na Małym Rynku

Teraz na Małym Rynku w czasie świąt czy weekendów krzątają się sprzedawcy starociami, tworząc mały targ staroci.

Targ staroci na Małym Rynku. W tle widoczna Góra Trzech Krzyży

Starocia i antyki, antyki i starocia

Kontynuuję wędrówkę po Kazimierzu. Docieram do kościoła św. Anny, powstałym w 1670 r. W XVI w. znajdował się w tym miejscu kościół drewniany pod wezwaniem św. Ducha. Przebudowano go nadając renesansowy rys na wzór kazimierskiej fary, do której niebawem dotrę.

Kościół św. Anny, z przodu widoczny dach to dawny szpital i przytułek dla ubogich i starszych

Wnętrze kościoła św. Anny

Bardzo mądre tablice obok wejść do kościołów, może one będą nakłaniały do zachowań i ubiorów godnych w domach bożych, bo nie zawsze ludzie to respektują i szanują

Tuż obok, nawiązujący stylem do kościoła budynek, to dawny szpital oraz przytułek dla osób ubogich i starszych, który powstał w 1635 r. Obecnie to siedziba Kazimierskiego Ośrodka Kultury, Promocji i Turystyki.

Przytułek i dawny szpital, w tle kościół św. Anny

Przy dawnym szpitalu dla biednych

Drewniany dom Karola Sicińskiego - architekta, którego projekty odbudowy Kazimierza po wojnie znaleźć można w każdym zakątku miasta

Pora wreszcie dotrzeć do kościoła farnego, którego bryła wznosi się nad rynkiem. Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja został ufundowany przez Kazimierza Wielkiego ok. 1325 r.

Fara kazimierska widziana od strony Bulwaru Nadwiślańskiego

Niestety nie mam szczęścia by zajrzeć do środka. Za pierwszym razem trwa nabożeństwo. Widzę niebywale smutny ślub. Oprócz pary młodej, tylko świadkowie i nikogo w ławkach… Albo to tylko odnowienie ślubu, albo tajny ślub, albo pomysł chwili… W każdym razie białej sukni nie widziałam. Ale wydaje mi się, że to powinien być uroczysty dzień dla młodych, tymczasem ogarnia mnie smutek, że nie ma przy nich nikogo…

Kościół farny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja

Kościół widziany od strony dawnego cmentarza

Widok od strony dawnego przykościelnego cmentarza

Potem, kiedy znów chcę zobaczyć kościół od środka, jest on już zamknięty. Trudno, zaglądam więc, tylko przez szybkę. To najstarsza ze świątyń w Kazimierzu Dolnym. Posiada też najstarsze w Polsce organy, choć tych nie mogę zobaczyć. Osłona przedniej części ołtarza wykonana jest z XVII i XVIII w. kurdybanów (czyli wygarbowanych skór). Wielka szkoda, że nie mogę przyjrzeć im się z bliska.

Nawa główna fary

Ołtarz główny i ambona w kazimierskim kościele

Sama świątynia, choć powstała w stylu gotyckim, została przebudowana w stylu renesansowym. Jest jednonawowa z kilkoma kaplicami po bokach.

Detale architektoniczne kościoła

Bok kościoła

Wejście główne do fary

Widok rynku spod bramy kościelnej

Tuż za nią mieścił się cmentarz parafialny, bowiem dawniej chowano ludzi wokół kościołów.

Tablica pamiątkowa poświęcona powstańcom styczniowym

Tu także tablica poświęcona ofiarom Powstania Styczniowego

Na terenie dawnego cmentarza - widok na zakole Wisły

Stąd już tylko kilka kroków do zespołu zamkowego. Kiedyś spora warownia, dziś malownicze ruiny na wzgórzu. Zespół zamkowy tworzy stojąca osobno baszta, a właściwie wieża obronna, wzniesiona zapewne u schyłku XVIII w. oraz ufundowany w połowie XIV w. przez Kazimierza Wielkiego zamek, który potem w kolejnych wiekach był przebudowywany.

Ruiny zamku widziane od strony dawnego cmentarza przykościelnego

Ruiny zamku widziane od strony dawnego cmentarza przykościelnego

Najpierw wdrapuję się do zamku. To monumentalna, ostatnio odnowiona, rezydencjalno-obronna budowla, siedziba starostwa niegrodowego. Średniowieczne mury stapiają się tu z renesansowymi detalami architektonicznymi. Teren zamkowy, choć mocno prześwietlony przez archeologów, historyków i badaczy, nie jest jeszcze do końca odkryty. Kto wie, co ziemia jeszcze kiedyś nam odsłoni. W każdym razie dziś zamek jest ruiną trwałą, zabezpieczoną.

Ruiny zamku - widok od strony Bulwaru Nadwiślańskiego

Schemat zamku

Pierwsza wzmianka o kazimierskim zamku pochodzi z 1359 r. Mury zamkowe są wysokie na siedem metrów. Otaczały dziedziniec o wymiarach 56 x 22 m, od południa zamknięty parterowym budynkiem mieszkalnym. Wjazd usytuowany był po stronie północnej, w wieży bramnej.

Brama wejściowa na zamek

Na środku dziedzińca znajdowała się studnia, przy której prawdopodobnie usytuowano łaźnię. W wieży południowo-zachodniej znajdowała się kaplica, dostępna z części mieszkalnej. Kolejne lata i wieki przynosiły rozbudowę i przebudowę zamku. Kres świetności warowni położył najazd Szwedów i pożar w 1657 r. Od wieku XVIII zamek popadł w ruinę.

Zamkowe zakamarki

Prace konserwacyjne odkryły kolejne kondygnacje zamku

Odtąd stał się malowniczym zakątkiem, który przyciąga artystów.

W zamkowych zakamarkach

Po tych schodach na pewno chodziły jakieś żółte lub czerwone ciżemki...

Część dziedzińca, gdzie dawniej mieściła się studnia i łaźnia

Zamkowe galerie

Na zamku

Wewnątrz zamku

Wejście do zamkowego lochu

W dawnym lochu ubranko z epoki :) Jest to damski strój dworski z połowy XIV w. Był to typowy damski ubiór wierzchni - surcot, charakteryzował się brakiem rękawów i dużym wycięciem po bokach. Pod spodem suknia zielona, luźna, poszerzana od bioder klinami 

W lochach w formie komiksu życie wielkiego budowniczego Polski - Kazimierza Wielkiego

Zejście do dolnych kondygnacji zamku

W podziemiach zamku

I ponownie ja przenoszę się w czasie i przechadzam się po zamkowych komnatach. To nic, że mocno wieje i co chwila pada mały deszcz, bo komnaty nie mają dachu. Ważne, że widzę zakole rzeki i mam o czym myśleć. Ponoć Kazimierz Wielki kochał Żydówkę Esterkę. Był w niej bardzo zakochany a ta wypraszała u niego coraz to nowsze łaski dla swych rodaków i krewniaków. Choć to tylko legenda, to jednak pewnych aspektów historycznych można się w niej dopatrywać.

Panorama Kazimierza z zamkowych murów

Zakole Wisły

Zabudowania Kazimierza - widok w stronę Janowca

Gdzieś w zamkowych komnatach

Widok z zamku na basztę 

Na dziedzińcu zastaję wystawę rzeźby chyba całkiem współczesnej, która nijak ma się do historii zamku. Nie za bardzo rozumiem tego typu sztukę, więc nie będę się nad tym rozwodzić. Idę więc popatrzeć na miasto z baszty.

Dziedziniec zamkowy

Wystawa rzeźby na dziedzińcu

Wieża jest jedną z najstarszych budowli obronnych w Polsce, a w zasadzie jedyną tego typu wysuniętą na wschód. Trwa tu od przeszło 700 lat. Jest cylindryczna, zbudowana z końcem XIII i początkiem XIV w. w najwyższym punkcie wzgórza.

Wieża zamkowa

Mury wieży mają 4 m i na kilku kondygnacjach mieszczą się poszczególne pomieszczenia użytkowe, bowiem baszta miała kilka funkcji. I tak mamy tu część obronną, mieszkalno-gospodarczą, obserwacyjną oraz loch, który służył za więzienie.

Drewniane schody prowadzące do wejścia do wieży, dawniej wspinano się po drabinie, którą następnie wsuwano do środka

Gdy już drewniane umocnienia zamku padły, wróg nacierał, to właśnie wieża stanowiła ostatni punkt obrony. Wejście do niej znajdowało się 6 metrów nad ziemią. Masywne mury chroniły mieszkańców przed pociskami, strzałami czy kulami wyrzucanymi z katapulty. Wąskie otwory strzelnicze umożliwiały rażenie wroga strzałami z kuszy i łuku, rzucanie kamieniami czy oblewanie wrzącą wodą lub smołą.

Kamienne stołpy nie służyły do wygodnego mieszkania, było to przecież miejsce obrony ostatecznej. Ale mimo tego w wieży znajdowały się magazyny i pomieszczenia mieszkalne dla załogi zbrojnej, wyposażone w kuchnie, najczęściej złożone z małego paleniska z kominkiem, które w zimnych murach dawały ciepło.

Kociołek

Co jadano w wieży

Na samym dole znajdowało się więzienie dla pojmanych jeńców, zaś na samej górze znajdował się punkt obserwacyjny.

To tylko legenda, bo sam przywódca powstania rycerskiego skonał śmiercią głodową ale w wieży zamku Olsztyn na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej

Ze zwieńczenia wieży rozciąga się panorama na okolicę tak po tej samej stronie Wisły, co zamek, jak i na drugą stronę, gdzie za zakolem rzeki znajdują się ruiny zamku Firlejów w Janowcu.

Chorągiewka w dłoń i wszystko jasne

Znak chorągiewek, które smagał wiatr, mówił jasno: albo poddaj się, albo spadaj, bo cię wywieję z tej wieży ;)

Tablice panoramiczne na szczycie baszty

Widok z wieży na zamek i na zabudowania w kierunku Mięćmierza

Willa Tadeusza Pruszkowskiego - artysty malarza, nauczyciela, piewcy Kazimierza Dolnego, bardzo barwnej postaci czasów przedwojennych - widok z zamkowej wieży

Zakole Wisły z zamkowej baszty - widok na Puławy i dymiące na horyzoncie kominy zakładów azotowych zlokalizowanych w tej miejscowości

Kazimierz, zamek i za nim bryła kościoła Zwiastowania Najświętszej Marii Panny i klasztor oo. Reformatów

Na tarasie wieży

Wieje wiatr, który przegania mnie z wieży. Schodzę w dół do rozstaju dróg, by podążyć znów pod górę. Zmierzam na Górę Trzech Krzyży. Jest to wzniesienie, na którym postawiono w 1708 r. trzy krzyże na wzór Golgoty.

Góra Trzech Krzyży

Miały one upamiętniać ofiary zarazy morowej, czyli cholery, która w owym czasie dziesiątkowała mieszkańców tych terenów. Ze wzgórza rozciąga się panorama na Kazimierz, chyba najbardziej malownicza i najbardziej rozpowszechniona. Cieszę się, że mogę ją podziwiać grudniową porą przy niepewnej pogodzie. Chmury dodają klimatu.

Panorama Kazimierza z góry Trzech Krzyży - widok na Janowiec za Wisłą

Zbliżenie na Wielki Rynek

Na Górze Trzech Krzyży

Ja i Kazimierz :)

Na pierwszym planie kościół św. Anny, dalej w prawo Mały Rynek i na dalszym planie kościół oo. Reformatów

Kazimierska fara widziana z Góry Trzech Krzyży

Pora zejść na rynek i pooglądać wreszcie jarmarkowe różności. Po drodze mijam studnię. Usytuowana z boku, prawie niewidoczna, ustępuje miejsca tej najbardziej znanej, znajdującej się po środku rynku. To dawne zdroje uliczne, którym drewniane zadaszenie zaprojektował w 1913 r. architekt Jan Koszyc Witkiewicz.

Studnia z boku rynku

Studnia ze środka rynku, tym razem obstawiona choinkami - taki czas :)

Jedna mała rzeźba przyciąga mój wzrok – to pies z brązu z wyświeconym noskiem. Kundelek nazywał się Werniks i przewodził innym psom, które przybywały do Kazimierza z handlarzami, a potem zostawały w mieście. Zaadoptował go malarz, Zbigniew Szczepanek. I razem wyjechali do Gdańska. Teraz ma swój pomnik w Kazimierzu, gdzie zwykle siadał patrząc na kawiarnię pełną ludzi. A tam przebywali zwykle artyści, którzy uwieczniali na swych pracach takie psiaki. Historii psa Werniksa jest kilka wersji i zawsze są wypowiadane jako dodatek do tej turystycznej atrakcji.

Ja i psiak Werniks

Nie bez przyczyny znajdujący się za pomnikiem kebab, nazwano „Pod psem” J. Ciekawostką jest, że pomnik tego sympatycznego kundelka jest pierwszym pomnikiem psa w Polsce.

Dość kontrowersyjna nazwa na kebab ;)

Zanim zanurzę się w jarmarkowe szaleństwo i bożonarodzeniowy klimat, idę coś zjeść. Wybór pada na mijaną wcześniej Knajpę Artystyczną.

No i znowu deszcz...

Kamienica, w której mieści się Knajpa Artystyczna

Zanim jednak rozgrzeję się nad ciepłym posiłkiem, wpadam do najbardziej znanej piekarni i cukierni w Kazimierzu Dolnym, założonej przez Mistrza Piekarskiego Cezarego Sarzyńskiego.

Kamienica, w której znajduje się piekarnia Sarzyńskich

Koguty - znak rozpoznawczy piekarni

Ja i legendarny kogut :)

Tu oczywiście zakupuję symbol miasta - kazimierskiego koguta.

Pyszny :)

Ta drożdżowa pamiątka z Kazimierza ma swoją legendę. Oto i ona:

„Dawno, dawno temu, kiedy na terenach wokół Kazimierza mieszkali ludzie, którzy zajmowali się rolnictwem, zadbali oni o żyzną glebę. Okolica była przepiękna i bardzo kusząca. Nie oparł się jej urokowi przelatujący nad nią diabeł. Postanowił osiedlić się tu na dłużej. Zamieszkał w norze pod miastem. Aby przeżyć, musiał się czymś żywić. Najbardziej smakowały diabłu koguty. Nie gardził żadnymi. Jadł i jadł, aż został tylko jeden czarny kogut, który wraz ze swoją kurą skrył się przed diabłem. Kogutowi na pomoc przyszli mnisi, którzy w czasie, kiedy czart przeszukiwał okolicę, poświęcili norę diabła. Jak wiadomo przysłowie mówi, że  „diabeł święconej wody się boi”, kiedy właściciel jamy wrócił do swego lokum, poczuł wodę święconą i niepyszny uciekł”.

Od tego czasu w Kazimierzu wypieka się koguty z ciasta drożdżowego. Powiada się, że jak ciasto się przypali, tym bardziej przypomina czarnego koguta ;)

Mniam :)

Wreszcie zadowolona, z pełnym brzuszkiem mogę iść pobuszować między choinkowymi ozdobami. Teraz Kazimierz jest miastem, który bardziej przypomina letnisko, żyje z turystyki, więc takie festyny czy jarmarki przyciągają podróżnych i klientów zarazem.

Podświetlona Kamienica Celejowska na końcu ulicy

Budynek wzorowany na pokładzie statku "Batory" - niepasujący do zabudowy miasta ani trochę. Był to typowy przykład, kiedy po wojnie chciano wprowadzić nowoczesność, czyli blok, do zabudowy parterowej jednorodzinnej, która dominowała w przedwojennej panoramie Kazimierza

Zmierzch w Kazimierzu: stary drewniany dom i podświetlone ruiny zamku

Zapada zmierzch. Do domu, w torbie oprócz nowych wspomnień, zawiozę także smacznego kulebiaka.

Jakie są moje odczucia z miasta wielkiego budowniczego Kazimierza Wielkiego? Nadal nie czuję przesadnego zachwytu nad tym miejscem. Choć przyznaję, że więcej widziałam i więcej się dowiedziałam. Jak na tak małe miasto, ma ono zaskakująco bogatą historię. Oczywiście ma swój niepowtarzalny klimat, drewniane, stare domy, brak pośpiechu, prowincjonalną atmosferę, ale dla mnie akurat to chyba zbyt mało, by mówić WOW! Mimo wszystko cieszę się, że pojechałam tam drugi raz. I wcale nie jestem pewna, czy na dwóch razach się skończy. Bo może właśnie tak działa magia Kazimierza Dolnego nad Wisłą? Kto wie…

KONIEC