Tatry - Dolina Pięciu Stawów Polskich - Przełęcz Krzyżne - Dolina Pańszczycy cz. II

Tam, gdzie krzyżują się

górskie grzbiety

cz. II

Wędrówka Doliną Roztoki a potem ostro pod górę ku Przełęczy Krzyżne nie była specjalnie trudna, obfitowała w widoki, kazała przystawać co chwila i zachwycać się tym, co natura nam daje.

Po dotarciu do celu, zaległam w trawie by chwilę pobyć sam na sam z górami. Dookoła mnie na równi w paśmie Wołoszynów nie było nikogo. Nikt mi nie zakłócał spokoju. Pode mną kolejni zdobywcy cieszyli się z wejścia na przełęcz. A ja siedziałam i kontemplowałam zarówno widoki jak i ciszę.

Biegłam wzrokiem po Granatach odgrażając się w myślach, że jeszcze je dopadnę. Przyciągały jak magnes. Kiedyś zgram swoje plany z pogodą ;)

Granaty widziane z równi na Wołoszynie

Poprzednią część tej wędrówki skończyłam na tym, że poszłam na mały rekonesans okolicy. A oto co tu zastałam. Z początku, z daleka myślałam, że to ktoś ułożył krąg z kamieni, by chronił przed wiatrem. Jednakże murek ten to dawne pozostałości po chatce. Tak, tak, dobrze czytacie.

Wspomniałam o tym, że pierwszego wejścia na Krzyżne dokonano w 1838r. A już od 1865r. masowo turyści zaczęli odwiedzać to miejsce. Było to dogodne przejście między dolinami, Roztoki i Pańszczycy.

Towarzystwo Tatrzańskie najpierw w Dolinie Waksmundzkiej, a potem właśnie tu na równi, na wysokości 2135 m n.p.m., wybudowało kamienną chatkę coś koło 1880 r. Chatka nazwana imieniem Maksymiliana Nowickiego, zoologa, badacza flory i fauny tatrzańskiej, służyła turystom podczas modnych wycieczek połączonych z oglądaniem wschodów słońca i podziwianiem panoramy z Krzyżnego oraz Wołoszyna.

Granaty z lewej, pozostałości dawnej chatki z prawej

Do dziś zachowały się jedynie fragmenty chatki, przy których stałam. Szkoda, że chatki już nie ma, nie wróci też radosna atmosfera wyjazdów na wschody słońca, przeżywane na przełęczy czy na zamkniętym obecnie paśmie Wołoszynów.

Kiedyś stała tu chatka...

Niedostępne pasmo Wołoszynów

Tatry Wysokie za granią Wołoszynów

Wołoszyny

Ramię Koszystej

Ściany Granatów, za nimi w środku Kasprowy Wierch, dalej Czerwone Wierchy i z prawej Giewont

Liptowskie Mury, za nimi Mur Hrubego i wystający zza nich Krywań

Dookoła otaczała mnie fantastyczna panorama. Mogłabym tak długo stać i się cieszyć widokami, ale z tyłu głowy tliła się myśl, że przecież dochodzi już 15.00 i czas najwyższy opuścić grań. Zeszłam więc, znów na przełęcz. Wiało. Ale jeszcze patrzyłam w kierunku tych najwyższych szczytów. Myśli moje tam podążały. Wracały wspomnienia z gór zdobytych.

Przełęcz Krzyżne - widok w kierunku Doliny Pięciu Stawów Polskich

Skrzyżowałam kijki na Krzyżnem, w tle, za mną Kopa nad Krzyżnem

Na przełęczy. Z prawej strony w tle, grań Koziego Wierchu

Panorama z Krzyżnego: Na ostatnim planie: od lewej - Kołowy Szczyt (2418 m n.p.m.), czubeczek Łomnicy (2632 m n.p.m.), największy dwuwierzchołkowy Lodowy Szczyt (2628 m n.p.m.), za nim Mały Lodowy (2461 m n.p.m.) oraz Jaworowe Szczyty (2417 i 2385 m n.p.m.) i dalej Gerlach (2665 m n.p.m.) Tuż przed Gerlachem na planie: Rysy, Żabie Turnie i Mięguszowieckie szczyty. Na pierwszym planie z prawej - stoki Opalonego Wierchu

Panorama z Krzyżnego: Od Gerlacha, poprzez Rysy, Żabie Turnie i Mięgusze do Koprowego Szczytu i całkowicie z prawej do Hrubego Wierchu. Na pierwszym planie Opalony Wierch, Przełęcz Marchwiczna, grań Miedzianego. W dole Dolina Piątki

Panorama z Krzyżnego: Najdalej Mięguszowieckie Szczyty, Mur Hrubego, potem Przełęcz Marchwiczna, Miedziane, Szpiglasowa Przełęcz, Szpiglasowy Wierch i Liptowskie Mury. Najniżej Przedni i Wielki Staw Polski z widoczną Wielką Siklawą

Kopa nad Krzyżnem. Z lewej strony Kozi Wierch

Dolina Pięciu Stawów Polskich widziana z Przełęczy Krzyżne

Przedni Staw Polski ze schroniskiem nad jego wodami oraz Wielki Staw Polski, z którego wypływa wodospad Wielka Siklawa

I jeszcze jedno spojrzenie na Liptowskie Mury, Mur Hrubego oraz wystający czubek narodowej góry Słowaków - Krywania

Wzrok biegł co chwila w kierunku Rysów (w środku)

Zielony szlak w Dolinie Roztoki i Wielka Siklawa obok niego

Wreszcie skierowałam swój wzrok ku Dolinie Pańszczycy. Wydaje się zimna i nieprzystępna. Cała w białym piargu, który przywodzi na myśl środowisko nieprzychylne jakiemukolwiek życiu. A potem dopiero przeważa zieleń, dająca kojący obraz. Dolina ma 5,8 m² oraz 6,5 km długości. Nazwa jej pochodzi od nazwiska właścicieli, góralskiego rodu Pańszczyków. Dawniej wypasano na niej owce, dziś co najwyżej wypasają się na niej turyści J.

Górna część Doliny Pańszczycy

Dolina Pańszczycy widziana z Przełęczy Krzyżne

Na środkowym planie wyłania się wielka Żółta Turnia, z lewej strony Wierch pod Fajki, a z prawej na horyzoncie Mała i Wielka Kopa Królowej

Kręta dróżka ułożona z kamieni wyprowadziła mnie w środek doliny, wzdłuż grani Koszystej z prawej strony. Z lewej wyrastała ściana Granatów, Zadnia, Skrajna Pańszczycka Czuba, Pańszczycka Przełęcz, także dobrze stąd widoczny, charakterystyczny Wierch pod Fajki i wreszcie majestatyczna Żółta Turnia.

Kawałek Wierchu pod Fajki a za nim Kasprowy Wierch, potem Czerwone Wierchy i z prawej masyw Giewontu

Dolina Pańszczycy w górnym odcinku jest wypełniona piargiem

Ściany Granatów

Za sobą zostawiałam Buczynowe Turnie, turnię Ptak, Krzyżne i część Granatów. Przede mną na horyzoncie majaczyły zarysy Wielkiej Królowej Kopy, Nosala oraz Małego i Wielkiego Kopieńca.

Tuż pod Przełęczą Krzyżne

Turnia Ptak i Orla Perć

Zagłębiam się w Dolinę Pańszczycy

Żółty szlak w górnym odcinku Doliny Pańszczycy

Okno na świat :) Spojrzenie w kierunku Doliny Suchej Wody

Powoli krok za krokiem schodziłam z wysokości. W dolinie zaległa cisza. Nikogo po drodze. Tylko ja i góry. Aż dziwne, że szlak nie taki trudny, sam środek sezonu a ja mogę na koniec mojego pobytu obcować z przyrodą sam na sam.

No wspaniale, jednak sama nie byłam. Po drodze napotkałam wylegującą się kozicę. Leżała na stoku Wielkiej Kopki. Chyba też raczyła się ciszą.

Koziczka na Wielkiej Kopce

Piętro kosodrzewiny w dolinie

Mniej więcej w połowie drogi doszłam do Czerwonego Stawu. Takie małe urozmaicenie dna doliny. Jest to małe jeziorko tatrzańskie położone na wysokości 1654 m n.p.m. Ma 108 m długości, 46 m szerokości i 0,9 m głębokości. Przy suszach jeziorko albo zanika całkowicie albo dzieli się na dwa mniejsze. Nazwa stawu wzięła się od występującej w nim sinicy, która kamienie wokół stawu oraz na jego dnie, zabarwia na czerwony kolor właśnie.  Przy nim też spotkałam odpoczywające małżeństwo. Pan siedział i delektował się widokami, a pani biegała z aparatem i fotografowała motyle. Tak też można odpoczywać. Przystanęłam i ja, na chwilę złapałam oddech, uspokoiłam nogi.

Czerwony Staw w Dolinie Pańszczycy

Tego roku widać jak bardzo susza dotknęła nawet górskie tereny

Czerwony Staw z powodu suszy wydzielił się na dwa mniejsze stawki

Moje ukochane niezapominajki na brzegu Czerwonego Stawu

Jeszcze rzuciłam ostatnie spojrzenie na górne piętro doliny i wypiłam kropelkę wody. Zadowolona ruszyłam znów przed siebie.

I jeszcze raz górna część Doliny Pańszczycy - z lewej grzbiet Koszystej, Przełączka pod Ptakiem, Turnia Ptak i Granaty

Grzbiet Koszystej i jej najwyższy punkt Wielka Koszysta 2192 m n.p.m. W dole piętro kosodrzewiny w Dolinie Pańszczycy i widoczny szlakowskaz przy Wolarczyskach

Niedługo potem doszłam do rozstaju dróg na tzw. Wolarczyskach. Tu znajduje się czarny szlak, będący łącznikiem między zielonym szlakiem biegnącym doliną Pańszczycy z Waksmundzkiej Równi a żółtym szlakiem idącym z Krzyżnego. Ja jednak pozostałam tego dnia wierna żółtemu szlakowi.

Ścieżka żółtego szlaku

Teraz już szłam pomiędzy kosodrzewiną, nieraz wyższą ode mnie. Przedzierałam się wąską dróżką, obchodząc Żółtą Turnię, która zwykle jako pierwsza wyłania się, kiedy wychodzi się na Halę Gąsienicową. W dole szumiały drzewa w Dolinie Suchej Wody. Przed sobą, na otwartej przestrzeni, kiedy zaświeciło słońce, zobaczyłam lśniący wyciąg prowadzący na Kasprowy Wierch. W oddali zauważyłam mały zielony daszek, należący do schroniska Murowaniec. Ale do niego było jeszcze daleko.

Kasprowy Wierch i Dolina Gąsienicowa

Kasprowy Wierch i Giewont 

Zielony dach schroniska Murowaniec w Dolinie Gąsienicowej

Do Murowańca jeszcze daleko

Po drodze minęłam Żółty Potok, który daje przyjemny chłodek dla zmęczonych słońcem ust. I szumi spadając po śliskich kamieniach.

Żółty Potok

Pańszczycka Skałka

Żółta Turnia (2087 m n.p.m.) z drugiej strony :)

Kościelce i Przełęcz Karb, w tle Świnica

Piętro kosodrzewiny ustąpiło sferze lasu. Doszłam do tej najbardziej tajemniczej części Doliny Pańszczycy. Choć nie była już ona taka tajemnicza, bo kilka dni wcześniej przeszłam ją zielonym szlakiem z Wierchu Porońca i Gęsiej Szyi. Opis tego, jak marudziłam sobie na szlaku możecie przeczytać TUTAJ.

Piętro lasu w dolnej części Doliny Pańszczycy

I znów śpieszą na ratunek...

Dlatego skupiłam się już tylko na myśli, by dotrzeć do złączenia szlaków, przejść mostek i dojść do Murowańca.

Szlakowskaz na Krzyżne na rozwidleniu szlaków żółtego z zielonym

Szlakowskaz na Krzyżne spod Murowańca

W schronisku chwilę odpoczęłam i przed 18.00 rozpoczęłam wędrówkę do Kuźnic przez Dolinę Jaworzynki. Czyli wciąż tego dnia trzymałam się żółtego szlaku. Dolinę Jaworzynki opisywałam już w kilku relacjach z tatrzańskich wpisów, więc celowo ją pominę teraz. Tyle razy ją przemierzałam, więc znałam już każdy zakręt, każdą prostą i każdy świerczek niemalże.

W centrum Zakopanego zjadłam obiadokolację i wróciłam na swoją kwaterę. Musiałam się jeszcze spakować, co zawsze przychodzi mi z trudem. Żal wyjeżdżać, kiedy jest tak dobrze człowiekowi. Ale urlop dobiegał końca i trzeba było wrócić do pracy i nowych obowiązków. W głowie zostały piękne wspomnienia, którymi z Wami się dzielę. Jak zawsze…

Hej!