Boże Narodzenie 2019 r.

Święta, radość i prezenty,

czyli kto za tym stoi…

Jak co roku opanowuje nas wszystkich przedświąteczna gorączka, radosne oczekiwanie, a także lekki stresik i emocje. W zaganianiu i mnóstwie spraw na głowie, nie pomoże kalendarz adwentowy w postaci okienek z czekoladką w środku. Choć osłodzi nam nerwówkę. Mówię temu stop. Powoli, w swoim tempie, bez napięcia oczekujmy narodzin Pana. I jak przystało na dorosłych – pielęgnujmy w sobie dziecko, które z radością czeka na prezenty. No właśnie, podarunki… zaraz, zaraz, ale kto za tym stoi? Odpowiecie, że Święty Mikołaj, Santa Claus, Sant Nikolaus itd. Oczywiście, macie rację, ale choć na całym świecie jest ktoś taki, to wcale nie jest takie oczywiste, kto nim jest… Kto nocą podrzuca nam drobiazgi? Komu zostawia się ciastka i szklankę mleka? Zapraszam do lektury…

Wywołany tu Święty Mikołaj, to w rzeczywistości biskup Miry (leżącej dzisiaj w granicach Turcji), urodzony ok. 270 r. w Licji. Przyszedł na świat w rodzinie zamożnych chrześcijan. Po śmierci rodziców postanowił odziedziczony majątek, rozdać biednym i potrzebującym. Jednakże chciał pozostać anonimowym. Przyjemność dawała mu sama możliwość dawania i obserwowania  tych, którym mógł coś dać. Legenda mówi, że pewien ubogi mieszkaniec Licji, miał dwie córki na wydaniu. Nie mógł on wyposażyć je hojnie w posagi, więc obawiał się o ich przyszłość. Wtedy młody Mikołaj wrzucił przez komin sakiewki ze złotem, które wylądowały w suszących się przy kominku trzewikach (inne przekazy mówią o trzech córkach bogatego chrześcijanina, który wyśmiewał się z Mikołaja, potem zbankrutował i musiał oddać córki do domu publicznego, bo nikt nie wziąłby za żonę biednej dziewczyny). Na pamiątkę tego zdarzenia uszczęśliwia się, zwłaszcza dzieci, które biskup Mikołaj uwielbiał, wkładając upominki do butów w dniu 6 grudnia. Tego dnia zmarł św. Mikołaj. Myślę, że to ładne uhonorowanie pamięci o tym świętym.

św. Mikołaj - ikona Aleksa Pietrowa z 1294 r. Źródło: www. pl.wikipedia.org

W Holandii odpowiednikiem św. Mikołaja jest Sinterklaas. Dzieci wierzą, że przybywa on statkiem parowym z Hiszpanii z towarzyszącym mu Czarnym Piotrusiem, który być może pochodził z Maroka, a który wyręcza Sinterklaasa w przeciskaniu się przez komin i wymierzaniu kary niegrzecznym pociechom. 

Sinterklaas i Czarny Piotr 

Źródło: www. dutchreview.com

Podczas kolonizacji Stanów Zjednoczonych, holenderski Sinterklaas został wyśmiany przez innych osadników, a jego miejsce zajął św. Mikołaj, rozdający prezenty żołnierzom walczącym w wojnie secesyjnej. Taka postać została przedstawiona w  1862 r. na łamach pisma „Harper’s Weekly”.

W czerwony, znany nam strój, ubrano św. Mikołaja w latach 30. XX w. w kampanii reklamowej Coca – Coli. Autorem tego wizerunku był Haddon Sundblom, a pierwowzorem był… jego sąsiad, Lou Prentiss.

Święty Mikołaj, jakiego znamy :)

Skoro mowa o Hiszpanii, to tam dzieci dostają prezenty 6 stycznia od Trzech Króli. Tradycyjnie poczęstunek zostawia się królom oraz ich wielbłądom na balkonach, obok butów. Grzeczne dzieci dostają prezenty, a te złe – cukierki, przypominające węgiel.

Podobne węgielki lub też czosnek (albo cebulę) dostają 6 stycznia, niegrzeczne dzieci we Włoszech. Ale tu podarunki przynosi czarownica Befana, która wchodzi przez komin. Grzeczne dzieci dostają prezenty w zamian za owoce lub kieliszek wina. Legenda mówi, że Befana, kiedy dowiedziała się od Trzech Króli o narodzinach Jezusa, postanowiła Go odszukać. Ale po drodze zgubiła się i teraz obdarowuje wszystkie dzieci, na wypadek, gdyby któreś okazało się Chrystusem. Nie wiem, jak Wy, ale ja chętnie się z Befaną mogę spotkać. Dam jej wino, a w zamian oczekuję podarunku, np. w postaci świętego spokoju. Ha, to jest myśl…

Befana. Zdjęcie z magazynu pokładowego PKP Intercity "W podróż", numer grudniowy 2019 r.

W Szwecji, za św. Mikołaja robi św. Łucja, której dzień przypada na 13 grudnia. W domach, najstarsza dziewczynka w rodzinie, ubiera się na biało, zakłada wianek ze świeczkami i idzie obudzić rodziców, podając im śniadanie do łóżka i śpiewając piosenkę o św. Łucji. Skąd pomysł o świeczkach w wianku? Otóż wiąże się to z działalnością świętej. Dostarczała ona po ciemku żywność prześladowanym chrześcijanom. Aby móc nieść pokarm, świeczki wplatała do wianka, by oświetlały jej drogę. Wieczorem, w dzień św. Łucji, w wielu miejscach Szwecji można zobaczyć pochody ubranych na biało dziewcząt, które symbolizują postać dobrotliwej świętej, z czego tylko jedna przystrojona jest w wianek ze świecami.

Św. Łucja. Źródło: www.cojestgrane24.wyborcza.pl

Za to w Norwegii, wedle ludowych podań, w każdym gospodarstwie mieszka ukryty gnom, zwany Julenissen. Jeśli się o niego nie dba, jest złośliwy i psoci. Dlatego mieszkańcy w Wigilię Bożego Narodzenia, stawiają gnomom miseczki wypełnione kaszką ryżową z cukrem i cynamonem, czyli risgrøt. Jeden z głównych gnomów przynosi prezenty grzecznym dzieciom. Gnomy, czy skrzaty to zawsze fajna sprawa, gdy się z nimi spotkać. Tak myślę…

Gnomy, skrzaty czy krasnoludki, zawsze uśmiecha się na ich widok buzia ;)

Te dwa mniejsze skrzaty, w tym roku, zamieszkały ze mną :)

W Rosji przychodzi do dzieci (znany i nam w Polsce, z okresu przyjaźni między narodami) Dziadek Mróz w towarzystwie wnuczki Śnieżynki. Postać wzorowana jest na bohaterze bajki „Moroz, Krasnyj Nos” i pojawia się w Nowy Rok. Zwykle przybywa w saniach, choć ostatnio może mieć z tym kłopot, bo śniegu to i w Rosji nie ma…

Święty Mikołaj, czy Dziadek Mróz... Zawsze wyczekiwany z niecierpliwością. Zdjęcie z magazynu pokładowego PKP Intercity "W podróż", numer grudniowy 2019 r.

A kto przynosi prezenty w Polsce? To nie jest taka oczywista sprawa. Do większości przychodzi brodaty, stary i z nadwagą Święty Mikołaj. Podrzuca nam podarki wieczorem w Wigilię Bożego Narodzenia, kiedy jesteśmy po podzieleniu się opłatkiem i wypatrujemy pierwszej gwiazdki na niebie.  

W południowo – wschodniej części kraju wyczekiwane upominki podrzucają krasnoludki czy też skrzatki, w Małopolsce robi to Aniołek. Na Górnym Śląsku wyczekuje się Dzieciątka, na południu kraju – Gwiazdki. Mieszkańców zachodniej Polski odwiedza Gwiazdor. No sami przyznajcie, jeden kraj, a tylu darczyńców!

I ten najważniejszy z zaprzęgu Świętego Mikołaja - Rudolf Czerwonosy :)

Jedno jest pewne. Na całym świecie, gdzie byśmy nie pojechali, możemy świętować przez cały miesiąc, od 6 grudnia do 6 stycznia. I wypatrywać tego, kto stoi za prezentami.

Niezależnie od tego, gdzie mieszkacie, kim jesteście i kto Wam przynosi prezenty, życzę Wam, byście w darze dostali to, czego najbardziej potrzebujecie. Niech będzie to czas z Bliskimi, święty spokój, wyciszenie i odpoczynek, nowa koszula czy extra laptop. Nie ważne co… Ważne, byście cieszyli się z każdej małej rzeczy, tak małej, jak ziarnko w makowcu wigilijnym. I byście byli szczęśliwi, jak piernikowy Ciastek. Tak po prostu. A Nowy Rok, niech przyniesie Wam w darze same dobre chwile i dobrych ludzi wokół.

Gnomy, skrzaty i krasnale

Zastępy darczyńców już czekają ;)

Spokojnych Świąt Bożego Narodzenia

i wszelkiej pomyślności w Nowym 2020 Roku!

Z miłością

            Wasza Dusia